เมื่อภาวะอุจจาระไม่ออก ไม่ใช่แค่เรื่องขี้ ๆ
แต่ส่งผลต่อการสะสมของเสียในร่างกายและอาจเกิดการดูดกลับสารที่เป็นพิษบางอย่างกลับสู่ระบบเลือดได้!! ดังนั้นเราจึงต้องมารู้จักเรื่องการสวนระบายอุจจาระกันเอาไว้บ้าง วัตถุประสงค์ก็เพื่อเป็นการระบายสิ่งขับถ่ายในภาวะท้องผูก หรือภาวะอุดตันของลำไส้ส่วนปลาย แต่ประโยชน์ของการสวนทวารอย่างอื่นก็มี เช่น ใช้เพื่อช่วยให้การวินิจฉัยการถ่ายภาพรังสีวิทยาชัดเจนขึ้นด้วยการทำ barium enema เพื่อการวินิจฉัย การให้การรักษาในภาวะที่จำเป็นเช่น betadine enema for hepatic encephalopathy
สำหรับการแก้ไขภาวะท้องผูกนั้นเรามักจะให้ยาซึมหรือยาคลายกล้ามเนื้อแก่สัตว์ก่อน เพื่อเป็นการลดความเจ็บปวดขณะทำการช่วยล้วงอุจจาระ จากนั้นใช้กระบอกฉีดยาดูดของเหลว ใช้สารหล่อลื่นทาที่ปลายกระบอกฉีดยาสวนเข้าทางรูทวารหนัก โดยใส่ปลายกระบอกฉีดยาเข้าไปด้านในประมาณ 1.5 - 2 ซม. ใช้มืออีกข้างบีบรูทวารเอาไว้ เพื่ออุดให้ของเหลวไหลเข้าไปในลำไส้ก่อน แล้วจึงนวดอุจจาระให้นิ่มลงหรือเป็นก้อนเล็กลงแล้วค่อยๆบีบไล่อุจจาระออกให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ทำแบบนี้จนกว่าไม่พบสิ่งที่ต้องการระบาย หากอุจจาระมีปริมาณเยอะมากอาจใช้น้ำในปริมาณที่เยอะหน่อย โดยผสมน้ำสบู่เจือจางในขวดน้ำเกลือต่อสายน้ำเกลือใส่เข้าไปในรูทวารให้ลึกประมาณ 5- 10 เซนติเมตรแล้วปล่อยน้ำสบู่เข้าไปในลำไส้ค้างไว้สักพัก ครั้งละประมาณ 100 – 200 cc จากนั้นช่วยบีบนวดอุจจาระให้นิ่มลงเพื่อให้ง่ายต่อการสวนล้วง
หากอุจจาระปริมาณไม่มาก หรือท้องผูกไม่กี่วันสามารถใช้ ยาสวนเบื้องต้นอย่าง เช่น Unison สวนแล้วรอสัตว์ไปอุจจาระเองได้อาจพบภาวะแทรกซ้อนได้ เช่นการได้รับบาดเจ็บของลำไส้ส่วนท้ายหรือเกิดการฉีกขาดของลำไส้ เกิดการอาเจียนสามารถพบในแมวเมื่อมีการใส่ของเหลวไปที่ลำไส้ส่วนปลายในปริมาณที่มากเกินไป แต่การสวนล้วงอุจจาระอาจเป็นเพียงการแก้ไขปัญหาที่ปลายเหตุดั้งนั้นคุณหมอจะต้องช่วยวินิจฉัยหาสาเหตุและช่วยแก้ไขปัญหาที่ต้นเหตุให้กับเจ้าของร่วมด้วย อาจจะต้องมีการปรับอาหาร การกินยาเป็นแต่ละกรณีไปนะคะ