ปัญหาก้อนขนในแมว

การเลียทำความสะอาดขนถือเป็นพฤติกรรมปกติในแมว จึงไม่แปลกที่เราจะพบว่าแมวอาจกลืนขนบางส่วนเข้าไปในระหว่างการเลียขนตัวเอง ซึ่งโดยปกติขนเหล่านั้นจะผ่านไปยังระบบย่อยอาหารและถูกขับออกกับอุจจาระ อย่างไรก็ตามในบางครั้งอาจพบว่าก้อนขนบางส่วนไม่สามารถผ่านจากกระเพาะอาหารไปยังลำไส้เล็กได้ จึงส่งผลให้แมวมีการขย้อนหรืออาเจียนขับขนเหล่านี้ออกมา

ปัจจัยโน้มนำปัญหาก้อนขนในแมวมีอะไรบ้าง

1.      แมวขนยาว จากการศึกษาพบว่าแมวที่ขนยาวนั้นมีโอกาสที่จะขย้อนก้อนขนออกมามากกว่าแมวที่ขนสั้นถึง 2 เท่า

2.      การกินขนที่มากผิดปกติ มักพบปัญหานี้ในแมวที่มีปัญหาโรคผิวหนัง เช่น แมวที่ภาวะแพ้น้ำลายหมัด เป็นต้น หรือแมวที่กำลังเจ็บปวดหรือมีภาวะวิตกกังวล

3.      การเคลื่อนไหวของระบบทางเดินอาหารส่วนต้นผิดปกติ เช่นการเคลื่อนไหวของทางเดินอาหารช้าลง ทำให้แมวไม่สามารถขย้อนหรืออาเจียนเอาก้อนขนปริมาณน้อยๆออกมา ส่งผลให้เกิดการคงค้างของก้อนขนในกระเพาะอาหาร จนนำไปสู่การจับตัวของก้อนขนเป็นก้อนใหญ่ในที่สุด

ปัญหาที่เกิดจากก้อนขนในแมว

1. ในกรณีที่ก้อนขนสามารถผ่านไปยังลำไส้เล็ก อาจก่อให้เกิดการอุดตันของลำไส้เล็กบางส่วน หรือเกิดการอุดตันของลำไส้เล็กทั้งหมด ส่งผลให้แมวอาเจียนและปวดท้อง

2. ในกรณีที่ก้อนขนอุดตันบริเวณหลอดอาหาร อาจกระตุ้นให้เกิดภาวะหลอดอาหารอักเสบ หรือภาวะหลอดอาหารตีบได้

3. ในกรณีที่มีการสำลักก้อนขนเข้าไปอุดตันบริเวณหลังโพรงจมูก มักพบว่าแมวจาม หรือพยายามสำรอกหรืออาเจียน มีกลิ่นปาก และน้ำมูก

เราสามารถป้องกันอันตรายจากก้อนขนได้อย่างไรบ้าง

1. ดูแลเรื่องอาหารและความชุ่มชื้นของร่างกาย

ชนิดของอาหารอาจส่งผลกับความถี่ในการเกิดก้อนขนในกระเพาะอาหาร ปัจจุบันมีสูตรอาหารแมวเพื่อลดการเกิดก้อนขน และช่วยเพิ่มการขยับตัวของกระเพาะอาหาร พบว่าแมวที่ได้รับสูตรอาหารดังกล่าวแสดงอาการทางคลินิกที่เกี่ยวเนื่องกับภาวะก้อนขนอุดตันลดลง นอกจากนี้กระเพาะอาหารของแมวจะมีการบีบตัวไล่อาหารในกระเพาะได้เร็วขึ้นหากกระเพาะอาหารนั้นมีปริมาณอาหารน้อย ดังนั้นเจ้าของอาจพิจารณาให้อาหารแมวครั้งละน้อยๆ แต่บ่อยครั้งแทน และควรมีแหล่งน้ำสะอาดให้แมวเข้าถึงได้ตลอดเวลา

2. ลดปริมาณของขนที่กำลังจะหลุดร่วง

การหวีขนหรือการแปรงขนแมวเป็นประจำ มีส่วนช่วยอย่างมากในการลดการสร้างก้อนขนในแมว เจ้าของควรใช้ผ้าหรือกระดาษทิชชู่เปียกเช็ดซ้ำหลังการแปรงขนเพื่อกำจัดขนที่อาจหลงเหลืออยู่ นอกจากนี้ในแมวที่ขนยาว การตัดขน/ Grooming เป็นประจำก็สามารถช่วยได้เช่นกัน

3.ให้สารหล่อลื่นกระเพาะอาหารร่วมด้วย

การให้สารหล่อลื่น เช่น liquid paraffin, paraffin wax paste หรือผลิตภัณฑ์ทางการค้าที่ผ่านการรับรองให้ใช้ในแมวเพื่อช่วยระบายก้อนขน สามารถช่วยให้ก้อนขนที่คงค้างอยู่ในกระเพาะอาหารเคลื่อนไปยังลำไส้เล็กได้

4. ระมัดระวังเรื่องการป้อนยา

ยาบางชนิดอาจส่งผลให้เกิดการระคายเคืองที่หลอดอาหาร และโน้มนำไปสู่ภาวะหลอดอาหารตีบ ซึ่งโน้มนำให้เกิดการรวมตัวกันของก้อนขนได้ ดังนั้นหากต้องป้อนยาโดยเฉพาะยาเม็ด ควรป้อนน้ำประมาณ 3 – 6 ml ตามด้วยทุกครั้ง  หากพบว่าแมวยังคงมีปัญหาก้อนขนอุดตันอย่างต่อเนื่อง แนะนำให้นำสัตว์เลี้ยงมาพบคุณหมอเพราะในบางกรณีอาจจำเป็นต้องจ่ายยารักษาเบื้องต้นเพื่อบรรเทาอาการอุดตัน